HAYATIMIZ MADDI VE MANEVI BIR ALIŞVERIŞTEN İBARETTIR
Oca 24, 2025
Hayat, aslında maddi ve manevi açıdan bir alışveriştir. Dini öğretiler, “En az aldığın kadarını ver,” der. Tasavvuf ise bir adım öteye geçerek “Aldırma; alsan da almasan da ver,” der. Bu felsefe, veren elin her zaman kazançlı olduğunu ve hayatın dengesiyle bizi düşündürür. Maddi dünyada ise toplumsal kurallar der ki: Ya aldığının karşılığını kendi şartlarına uygun bir şekilde verirsin ya da bu karşılığı veremeyeceksen, teklif edilen şeyi adap ve usul açısından kabul etmezsin. Çünkü borçlu kalmanın bedeli, özgürlüğün kısıtlanması ve iradenin istem dışı yönetilmesidir.
Kısacası, maddi ve manevi dünyamızda her alışverişe dair davranış biçimlerimiz, aslında kişiliğimizi ve başkalarının bizim hakkımızdaki algısını belirler. Bu, arkadaşlıklarda, iş ilişkilerinde, dostluklarda, evliliklerde ve hatta ülkeler arası ekonomik ilişkilerde geçerlidir. Maddi ve manevi alışveriş dengesini kurmak kolay değildir; ancak iyi niyet, anlayış ve empati bu dengeyi sağlamada kilit rol oynar.
Gençlere Verilen Mentor Tavsiyeleri
Mentörlük yaparken gençlere “Almak kadar vermek de önemlidir,” diyorum. Bu alışverişin aslında bir döngü olduğunu ve insanı hafifleten, enerjisini artıran, mutluluk ve huzur veren geri dönüşümünü anlamalarını sağlamaya çalışıyorum. Örneğin, tatillerde Anadolu’daki köylere giderek çocuklara Cumhuriyet değerlerini, kadın-erkek eşitliğini, sağlıklı beslenmeyi ve çevre bilincini anlatan bursiyer kız öğrencilerimiz, bilgiye aç çocuklara faydalı olduklarını hissettikçe, bu projelerin onlara verdiği mutluluk ve huzurun ne denli değerli olduğunu söylüyorlar.
Hayatın Çelişkileri
Hayat çelişkilerle dolu. Kimisi sadece almayı bilir; egoisttir, almadığında hırçınlaşır. Örneğin, biri sürekli dertlerini size anlatır, negatif enerjisini üzerinize atar ama sizin konuşmanıza kulak vermez. Kimisi sadece vermeyi bilir; dert dinler, tavsiye verir, huzur sunar. Bazıları ise dengeyi kurar; alıcı ve verici olmayı bilir, empati yapar ve ilişkilerini sağlıklı bir şekilde sürdürür.
Ancak günümüzde teknolojinin hızla tüketildiği ve maddi değerler üzerinden insanların değerlendirildiği bir dünyada yaşıyoruz. Kapitalizmin manevi değerleri zayıflatmaya, insanların özgüvenini ve umutlarını yok etmeye çalıştığına şahit oluyoruz. Bu noktada, paranın kışkırtıcı bir silah olduğunu görmek mümkün. Özellikle sosyal medyada, insanlar markalarla, tükettikleriyle ve sahip olduklarıyla birbirlerine “paralarıyla” üstünlük sağlamaya çalışıyor.
Maddi Denge ve Bilinçli Harcama
Paranın esareti altında kalmamak ve yaratıcı bir tarza sahip olmak için öncelikle paraya saygılı olup harcama alışkanlıklarımızı gözden geçirmeliyiz. Para kazanmak kadar zarif ve bilinçli bir şekilde harcamak da bir sanattır. İşte bu konuda birkaç öneri:
- Gelir-Gider Dengesi:
“Kazandığından fazlasını harcamak, sadece borç getirir.” Her ay gelir ve giderlerini yazılı olarak takip etmelisin. - İhtiyaç-Talep Ayrımı:
“Her istediğin ihtiyaç değildir.” Önceliklerini belirlemeli, ihtiyaçlarla lüks harcamaları ayırt etmelisin. - Birikimin Gücü:
“Küçük birikimler, büyük kazançlara dönüşür.” Gereksiz harcamalar, gelecekteki hayallerine engel olabilir. - Borçlanma Uyarısı:
“Borçlar özgürlüğünü alır.” Kredi kartı ve faizli borçlardan mümkün olduğunca uzak durmalısın. - Planlı Yaşam:
“Bütçe yapmadan harcamak, haritada yol aramadan bir yere gitmeye benzer.” Ay başında bütçe planı yap ve buna sadık kal. - Kendine Soru Sor:
“Bu harcama gerçekten gerekli mi? Bu parayı harcamazsam, ne kazanırım?” Kendine bu soruyu sormayı alışkanlık haline getir. - Hedef Belirleme:
“Harcamalarını kontrol et ki gelecekteki hedeflerine ulaşacak maddi gücün olsun.”
Son olarak şunu unutmamalıyız:
“Paranı yönetemezsen, hayatını yönetemezsin.” Maddi ve manevi dengeyi sağlamak, özgür ve huzurlu bir yaşamın anahtarıdır.
